Este Blogue não tem como finalidade apresentar um trabalho científico sobre o Judaísmo, a cabala ou o Quinto Império. Destina-se unicamente a servir de suporte ao entendimento generalizado das principais figuras deste romance e aos locais onde o mesmo se desenvolve.



quinta-feira, 20 de maio de 2010

O Ladino

     Só um país em profunda decadência pode dar-se ao luxo de ignorar o passado. É tempo de olhar o passado também a partir do presente, não olhar apenas para as pedras mortas, mas para pedras vivas dum tempo e dum lugar que ainda teima em resistir no falar de autênticos heróis do mais valioso testemunho do passado: a cultura viva e a língua. Esta é uma homenagem simples que o romance A Corda de Judas Iscariotes faz ao Ladino.  
     Dois países irmãos, Portugal e Espanha, que se dão ao luxo de deixar perder esta herança, cometem um crime cultural que será irreparável. Estima-se que ainda é falado por cerca de 150 mil indivíduos em comunidades sefarditas em Israel, nos Balcãs, Oriente Próximo e norte de Marrocos; também é conhecida como espanhol sefardita e judeoespanhol. 
     Contudo, se observarmos alguns textos, perguntamos até onde deverá ser considerado espanhol, bastaria compará-lo com os dialectos da raia para ver as aproximidades e as diferenças. Se protegemos, e muito bem, o Mirandês, que não é um dialecto nosso, será correcto deixar o Ladino ao abandono?

Ladino

Avre este abajur, biju

avre la tu ventana
por ver tu kara morena
al Dió daré mi alma.
Por la puerta io pasi
y la topi cerrada;
la iavedura yo besi
como besar tu cara.
No quiero más que me avlesh
ni por mi puerta pasesh;
más antes me keríash bien
angora te ielatesh.
Si tú de mí te olvidarásh,
tu ermozura piedrarásh.
Ningún ninyo te endenyará
en los mis brazos muerash."

Mirandês
 
_ "Ai!… You nun podie falar!…"

_ Diç la nina, mui sentida _
_ "I la mie lhéngua soltou-se.
Parece que tengo outra bida!…"
…………..
_"Andai a bé-la, no Monte,
Beni!… I podereis crer!…
… You, q’era mudica I xorda,
Oubo I falo! … _ stais a ber?!…"
_"Mas que stranha cousa esta _"
_ Diç tola giente admirada _
_"Cumo fui isto?… Eras muda,
I agora, falas tan clara?!…"
……………
_" Milagre!…" _ Diç tola giente _
_ "Que cousa tan d’admirar!…
Scoba frolida an Agosto,
La nina muda a falar!…"


Sem comentários:

Enviar um comentário